Ouvir RAFA Ritmo, Voz e Coração de Timor
DILI, RAFA.tl–Degradasaun morál sai hanesan problema sosiál ne’ebé sosiedade ohin loron enfrenta. Tanba ne’e, papél família nian iha sosiedade importante no família tenke sai hanesan fatin aprendizajen kona-bá domin no responsabilidade sosiál, atu prinsípiu sarani nian no dignidade umana, nafatin sai estrutura bem-komún ne’ebé lori valór morál ba moris ema nian.
Notísia Relevante: Ema Hotu iha Responsabilidade Morál Atu Tane Aas Dignidade Umana iha Sosiedade Timor-Leste
Paroku Parokia Nossa Señora do Carmo Letefoho, Padre Helio Fernandes, ba Rafa.tl iha nia rezidensia Manleuana, Kinta (14/08/2025) hateten, ohin loron degradasaun morál ne’e akontese tanba impaktu husi komportamentu ema nian ne’ebé hatudu hahú husi labarik to’o iha adultu.
Paroku ne’e hatutan Igreja oferese prinsípiu sira ba asaun sosiál hanesan promosaun dignidade umana, solidariedade, bem komún, no destinu universál sasán sira-nian hodi buka umanizasaun indivídu no sosiedade sira-nian, hodi nafatin hakuak metin prinsípiu moris nian sira, hadook ema husi degradasaun morál, maibé ema kontinua monu ba lasu aat ne’e.
Dalabarak sosiedade lakon ona nia orijinalidade liu husi asaun sira ne’ebé maka hatudu iha públiku. Tanba ne’e, degradasaun ne’e la’ós deit haree ba iha aspetu komunikasaun ne’ebé la efetivu, maibé mós akontese tanba dalabarak ema lakon nia komportamentu di’ak sira.
Nia afirma, degradasaun morál hahú invade moris sosiedade ida ne’e nian, sarani sira dala-ruma lakon diresaun, no Timor-Leste iha degradasaun morál ne’ebé afeta ba ema nia moris, fiar, lisan no kultura.
“Ha’u mós bele aseita ida ne’e katak, ita iha degradasaun moral duni, ida ne’e ita haree iha komportamentu umanu sosiedade nian liga ba hotu-hotu iha labarik, ferik, katuas, no ema adultu sira. Buat simples ida ne’ebé anota, mak ita nia degradasaun iha parte morál sivíka, morál relijiaun, ita haree foin-sae no estudante sira komporta iha eskola, iha bairru, no iha sira hamutuk sira, la tuir ona prinsípiu morál no kontra doutrina kreda nian,” Padre Helio Fernandes hateten.
Saserdote ne’e haktuir igreja halo pastorál boot ka intensive ba família sira, tanba atu prevene degradasaun morál ne’ebé akontese. Tana ne’e, família presiza kuda valór no morál ne’ebé di’ak ba oan sira hodi garante moris saudavel iha nasaun ne’e.
Igreja Katólika haree família nu’udár sélula vital sosiedade nian, no grupu sosiál naturál dahuluk fundamentál ba indivídu no sosiedade, tanba ne’e, família tenke hola responsabilidade atu halakon degradasaun morál iha sosiedade.
“Hanesan ema matenek barak hateten, família ne’e maka sélula ba sosiedade, entaun ita husi parte igreja nian konsidera, no halo pastoral intensivu, hodi kuda valór morál nian, atu nia abut ne’e metin iha família, no daet ba sosiedade,” nia tenik.
Igreja hola mós responsabilidade liu husi edukasaun Katólika, iha eskola sira, katekeze, atu kuda didi’ak valór sira tuir kreda nia hanorin atu ema livre husi degradasaun morál.
Paroku Letefoho ne’e, husu ba inan-aman sira kontínua kuidadu nafatin sira-nia uma-kain, buka hakbesik aan ba Maromak, hanesan sarani Kristaun tenke arepende husi sala sira, kumpri dever hanesan sarani, hametin fiar no haburas vida ispiritual, liu husi orasaun, halo reflesaun ba Maromak futar lia fuan, hadomi malu, tulun ema seluk, no halo dia’k atu labele monu ba mundu nia babeur aat sira.
Reportajen ekipa Rafa.tl
Escrito por RafaFM
Família Fatin Aprendizajen Domin no Responsabilidade Sosiál
Fundada por Nilton e Akita nos momentos difíceis pós-referendo, a Rádio Rafa nasceu como um símbolo de esperança e reconstrução em Timor-Leste. Foi a primeira rádio a surgir após a independência, reunindo jovens, espalhando alegria e dando voz a uma nova geração, mesmo quando muitos ainda viviam em casas feitas de cinzas, após a destruição provocada pela violência que se seguiu ao referendo de 1999, no qual os timorenses decidiram pela separação da Indonésia e pela construção de um país independente e livre.
Copyright Rafa.tl - Desenvolvido por Justweb.pt