Noticias

OJE 2026 Ba Ministériu Finansas ho Montante US$19,887,588 Pasa iha Espesialidade

todayNovember 17, 2025 34

Background
share close

DILI, RAFA.tl– Parlamentu Nasionál liu husi diskusaun Orsamentu Jerál Estadu (OJE) tinan fiskál 2026 iha faze espesialidade aprova tetu Orsamentu ho montante  US$19,887,588 ba Ministériu Finansa (MF) ho votu a-favór 42, abstensaun 23 no kontra 0.

Notísia Relevante: PN Aprova Orsamentu Prezidénsia Repúblika ho Montante US$12.175.212 iha Espesialidade

Orsamentu ba Ministériu Finansa (MF) ne’e aloka ba saláriu no vensimentu US$9,658, 169, bens no servisu US$9,060, 419, kapitál menor rihun US$760, kapitál dezenvolvimentu rihun US$409.

Iha dokumentu livru OJE 2026 MF iha Programa Jestaun Finansa Públika ho sub-programa lima hanesan, jestaun patrimóniu Estadu, polítika no jestaun fundu petrolíferu, rekollamentu dadus, kobransa reseita no mobilizasaun finansiamentu, planeamentu orsamentu no polítika ekonomia, ezekusaun orsamentu, jestaun tezoreira, auditoria no avaliasaun dezempeñu ho nia atividade 51. Programa Funsionamentu no Dezenvolvimentu Instituisional ho sub-programa tolu no atividade 18.

Durante diskusaun espesialidade, membru PN husi Bankada FRETILIN, Joaquim dos Santos aprezenta proposta rua husu halo reduzaun orsamentu rihun US$400 ba rúbrika profisionál no US$149.702 iha rúbrika catering ho sentidu ba ministériu atu hatudu uluk halo poupansa.

Deputadu Bankada FRETILIN Joaquim dos Santos argumenta, Bankada FRETILIN nia proposta ba redusaun orsamentu ne’ebé pertinente tanba haré ba levantamentu fundu petrolíferu ne’ebé hatudu 75% husi orsamentu fundu petrolíferu ne’e mak sustenta mákina estadu três vezes rendimentu sustentável.

“Tanba ne’e maka rihun US$400 husi proposta 42 ne’ebé ami husu atu retira ne’e hodi tau fali ba rúbrika sira ne’ebé bele kontribui ba reseita ekonomia real.”

Nia argumenta liután katak, iha OJE 2026 buat ne’ebé bankada FRETILIN haré gastu boot liu ba iha administrasaun estadu, duke investe hodi produz reseita.

Iha despeza estadu kada tinan gasta osan boot ne’e ho intensaun, atu sai husi dependénsia ba fundu petrolíferu, di’ak liu osan sira ne’ebé tama iha despeza sein reseita (desnesesáriu) ne’e hasai tiha.

Bankada governu, liu husi deputadu Bankada CNRT Virgínia Ana Belo konsidera proponente sira nia análize ne’e sala, signifika sira foti fali orsamentu totál ba Ministériu tomak hodi halo fali komparasaun ba iha diresaun ida.

“Tanba ne’e maka ba proposta 42 no 75 ha’u la konkorda para ita atu halo diminuisaun ka hasai, tanba ministériu presija duni iha forsa traballu hodi apóiu Ministériu Finansa ne’ebé nu’udar dapur estadu ne’ebé iha kompeténsia ne’ebé boot tebes,” Deputada Virgínia Ana Belo argumente.

Kábe ba kompeténsia ne’ebé Ministra Finansa iha, Ministra Santina Cardoso, argumenta la aseita ho proposta sira husi bankada opozisaun, tanba verba ne’e hodi asegura nafatin servisu Ministériu nian ne’ebé presta ona hodi mantein nafatin.

Proposta OJE 2026 ho montante US$2.214.689,195 aloka ba saláriu no vensimentu US$476.870.249, bens no servisu korente US$447.904.446, transferénsia públika US$820.710.160, kapitál menor $32.556,96, no kapitál dezenvolvimentu US$436.647.379.

Reportajen ekipa Rafa.tl

Written by: RafaFM

Rate it

Sé maka ita

Harii husi Nilton no Akita durante tempu susar sira hafoin referendu, Rádiu Rafa mosu nu’udar símbolu esperansa no rekonstrusaun iha Timor-Leste. Ida-ne’e maka estasaun rádiu dahuluk ne’ebé mosu hafoin independénsia, halibur foin-sa’e sira, habelar ksolok, no fó lian ba jerasaun foun, maski bainhira barak sei hela iha uma ne’ebé halo ho ahu-ruin hafoin destruisaun ne’ebé kauza hosi violénsia ne’ebé mosu hafoin referendu 1999, iha ne’ebé timoroan sira vota atu haketak hosi Indonézia no harii nasaun ida ne’ebé independente no livre.

Kontaktu sira
error: Content is protected !!