Destaques

FONGTIL husu CFP Aselera Karta Suspensaun Ba Dosente MFB Ne’ebé Alegadu Prátika Asédiu Seksual iha UNTL

todayOctober 15, 2025 79 19

Background
share close

DILI, RAFA.tl – Forum Organizasaun Naun Governamental Timor-Leste (FONGTIL), husu ba Komisaun Funsaun Públika (KFP), atu aselera karta suspensaun ba dosente ho insiál MFB ne’ebé alegadu ba prátika asédiu seksual hasoru estudante ativu no la ativu balun husi Departamentu Polítika Públika, Fakuldade Siénsia Sosiál iha Universidade Nasionál Timor Lorosa’e (UNTL).

Notísia Relevante: Ministru José Honório Deklara Asédiu Seksuál iha UNTL La’ós De’it iha Fakuldade Siénsia Sosiál

Diretór FONGTIL, Valentim da Costa Pinto, hateten asédiu seksual ne’e hanesan prátika ne’ebé la di’ak, no la merese atu akontese tanba universidade hanesan fatin ema hotu atu aprende moral no edukasaun di’ak ba sosiedade.

FONGTIL nia pozisaun hamrík hanesan organizasaun ida ne’ebé atu hakbít no tane  ema hotu nia direitu ba justisa ne’ebé justu, tanba ne’e kondena tebes aktu asédiu seksual ne’e  no la iha toleránsia ba kazu asédiu seksuál.

Nia hatutan FONGTIL mós husu atu CFP aselera karta suspensaun ba dosente MFB, hodi halo suspensaun ba nia knar nu’udar manorin na’in, hodi hein prosesu investigasaun tuir mai ba iha Ministériu Públiku no julga iha Tribunál.

“Ha’u hanoin se funsionáriu públiku ida komete aktu sira hanesan ne’e, tenke hetan sansaun dixiplinár no Komisaun Funsaun Públika ne’e iha regulamentu ne’ebé  bele prosesa ba prátika sira hanesan ne’e. Ha’u hanoin permite tebes Komisaun Funsaun Públika nia investigasaun hodi bele haree ninia kazu ne’e,  tenke aplika sansaun tuir lei sira ne’e,” Diretór FOGNTIL Valentim da Costa Pinto, ba Rafa.tl, iha edifisiu FONGTIL, Caicoli, Dili, Kuarta (15/10/2025).

Diretór ne’e husu mos ba Ministériu Públiku atu investiga kazu ne’e ho justu no klareza, tenke involve hotu evidénsia provativu sira, no labele halo sensura iha prosesu investigasaun.

“Investigasaun tenke nakloke rona ema hotu-hotu nia lian, se ema ruma ne’ebé konsidera hanesan vítima ka sásin tenke envolve para bele presta deklarasaun ho di’ak, para bele asegura nia deklarasaun final, parte hotu-hotu tenke simu saida de’it maka sai hanesan desizaun final, para ema hotu-hotu ne’ebé sente ladún kontente ho prosesu ida ne’e para bele to’o iha nia finalidade,” nia hateten.

Prátika sira ne’e akontese bebeik ona iha universidade, tanba ne’e FONGTIL nia parte ezize funsionáriu UNTL tenke hala’o tarefa servisu ho neutru atu haré kazu ne’e nia verdade sira, hodi bele prosesa tuir dalan legal ne’ebé maka vigora tuir lei.

FONGTIL mós rekomenda ba universidade atu prevene aktu sira ne’e liu husi mekanizmu interna universidade nian, hadi’a mos fasilidade iha universidade no labele fo oportunidade ba asaun sira ne’e kontinua akontese, tenke halo instalasaun  ba closed- circuit television (CCTV) hodi bele rekorda no sai mos evidénsia hodi bele prevene aktu sira ne’e, halo konstrusaun ba futuru tenke hadi’a, inklui mos sistema sira hodi nune’e ba futuru kazu hirak ne’e labele akontese tan.

Reportajen Ekipa Rafa.tl

Written by: RafaFM

Rate it

Sé maka ita

Harii husi Nilton no Akita durante tempu susar sira hafoin referendu, Rádiu Rafa mosu nu’udar símbolu esperansa no rekonstrusaun iha Timor-Leste. Ida-ne’e maka estasaun rádiu dahuluk ne’ebé mosu hafoin independénsia, halibur foin-sa’e sira, habelar ksolok, no fó lian ba jerasaun foun, maski bainhira barak sei hela iha uma ne’ebé halo ho ahu-ruin hafoin destruisaun ne’ebé kauza hosi violénsia ne’ebé mosu hafoin referendu 1999, iha ne’ebé timoroan sira vota atu haketak hosi Indonézia no harii nasaun ida ne’ebé independente no livre.

Kontaktu sira
error: Content is protected !!