Sofia Hornai dos Santos, Negosiante Dahuluk Ne’ebé Hasoru Papa Leão XIV

Sofia Hornai dos Santos (klaran) Negosiante dahuluk ne’ebé hasoru Papa Leão XIV iha Vatikanu, Sesta (21/11/2025). Imajen/Média Vatikanu

DILI, RAFA.tl– Prezidente Repúblika (PR), José Ramos-Horta nia konvidadu espesiál iha vizita estadu ba Vatikanu, Sofia Hornai dos Santos sai hanesan negosiante dahuluk husi Timor-Leste ne’ebé hasoru Papa Leão XIV.

Sofia Hornai dos Santos, bai-bain toman liu bolu ho Tia Sofia, nu’udar inan ida ba oan  na’in-12 husi Munisípiu Lautém, moris ida ne’ebé define ho domin, sakrifísiu, no determinasaun ne’ebé la nakdoko. Ninia oan na’in-tolu fila hikas on aba Maromak Nia Kadunan Santu, ida estuda iha rai-li’ur, no restu na’in ualu hamutuk ho nia iha Dili.

Iha komunikadu ofisiál ne’ebé Rafa.tl asesu husi Gabinete Média Prezidénsia Repúblika, Sábadu (22/11/2025), relata atu sustenta ninia família, tia Sofia fa’an modo iha loja arredór Supermerkadu Meimart nia oin iha  Audian, Dili no halo dosi (dosi tradisionál) iha kalan.

Osan-rahun ne’ebé nia hetan uza ba nia oan sira nia eskola, sira nia nesesidade lor-loron nian, no uma ki’ik ne’ebé nia harí.”Moris iha sidade la’ós fásil,” Sofia fahe ho lian neneik. “Ami hasoru difikuldade barak, liu-liu tanba dook hosi família. Bainhira ita presiza ajuda, sira laiha iha ne’e.”

“Se ami presiza urjente osan ba labarik sira, ha’u tenke empresta ka foti servisu ruma ne’ebé ha’u bele hetan,” Tia Sofia haktuir.

Maski ho luta sira-ne’e, nia reziliénsia fó rezultadu. Nia oan sira kontinua sira nia edukasaun, ho balun iha eskola sekundária no seluk iha universidade.

Tia Sofia nia istória maka hanesan inan ida ne’ebé lakohi atu rende, servisu to’o kalan hodi asegura nia oan sira nia futuru.

Iha virajen notável ida, inan reziliente ida-ne’e hetan konvite pesoál husi Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta atu hamutuk ho nia delegasaun iha vizita Estadu nian ida ba Vatikanu.

Tia Sofia nu’udár bainaka espesiál Prezidente Repúblika nian ba audiénsia ho Sua Santidade Papa Leão XIV. Ba Tia Sofia, ida-ne’e maka momentu ida ne’ebé nia nunka mehi katak bele akontese.

“Ha’u agradese tebes ba Prezidente Ramos-Horta,” hateten Tia Sofia iha komunikadu ne’ebé Rafa.tl sita.

Nia haré onra ida-ne’e la’ós de’it ba nia an rasik, maibé hanesan mensajen ida ne’ebé maka’as ba inan-aman sira hotu ne’ebé luta: “Ita-nia kondisaun moris nian sei la sai barreira ida, maibé motivasaun ida atu avansa ba oin, tanba esperansa la bosok.”

Hodi hasa’e vendedór ambulante ida ne’ebé haraik-an, Prezidente Ramos-Horta fó konvite ida; nia defende ona eroi sira ne’ebé nonók iha Timor-Leste.

Nia hatudu ona katak lideransa lolós haré forsa imensu iha inan ida-idak ne’ebé luta no valida moris tomak ida ho rezisténsia hakmatek ho momentu ida ho dignidade ne’ebé kle’an.

Tia Sofia nia istória  fó onra ba inan-aman ida-idak ne’ebé servisu iha mahon ba oan sira nia futuru.

Reportajen ekipa Rafa.tl