Ouvir RAFA Ritmo, Voz e Coração de Timor
DILI, RAFA.tl—Manorin na’in antigu iha Ensinu Báziku Sentrál, Farol, Dili, Filomena Fátima Belo Freitas, husu bá Ministériu Edukasaun (ME) atu halo revizaun bá regra zero toleránsia ba violénsia iha eskola.
Notísia Relevante: Telemovel Hanesan Veneno Ne’ebé Hamate Estudante Sira-Nia Vontade Estuda
Filomena Fátima Belo Freitas, bá Rafa.tl iha nia servisu fatin iha Eskola Farol, foin lalais ne’e, sujere ba Ministériu Edukasaun atu hadi’a regra hodi atribui zero toleransia bá estudante sira tanba estudante balu abitua hatudu komportamentu ne’ebé la di’ak iha arredór eskola, inklui iha ámbitu aprendijazen iha aula laran.
Hanesan manorin na’in ne’ebé hanorin iha eskola Farol desde tempu okupasaun Indonézia nian mai to’o ohin loron ne’e argumenta katak, iha nia observasaun bá estudante sira, iha tempu pasadu di’ak liu kompara ho estudante sira iha era ukun aan, tanba regra ne’ebé husi Ministériu Edukasaun introdús kona-bá zero toleránsia ba violénsia ne’e aplika de’it bá profesor sira atu la bele baku estudante sira iha aula aprendizajen, maibé la atribui bá estudante sira ne’ebé provoka malu to’o baku malu no tuda-malu entre estudante sira.
Nia dehan asaun estudante sira nian ne’e, mézmu manorin na’in sira fó sansaun to’o balu bolu inan-aman mai eskola, maibé estudante sira kontínua repete no bainhira manorin sira fó kastigu atu muda sira-nia atetude, maibé labele tanba Ministériu Edukasaun asegura estudante sira-nia liberdade ho zero toleránsia ba violénsia iha eskola.
“Durante iha eskola ida ne’e ha’u nia akompañamentu, iha tempu agora no tempu antigu nian, ita atu halo komparasaun diferensa dook tanba uluk di’ak liu, agora ami hanorin la bele baku labarik, labele halo kastigu ba labarik, entaun prontu ho ida ne’e ami tenke tuir regra ne’ebé maka iha,” profesora Filomena Fátima Belo Freitas hateten.
Iha Eskola Farol iha Diresaun Asuntu Estudantil, bainhira estudante sira komete infrasaun ba regra eskola nian, bolu ba fó hanoin de’it, labele halo asaun edukativu ruma ne’ebé maka’ás, tamba Ministériu Edukasaun asegura estudante sira nia vontade, ho zero toleránsia ba violénsia iha eskola.
Manorin na’in ne’e haktuir liután katak estudante barak maka dalaruma tama iha resintu eskola sempre utiliza linguajen la apropriadu, hatudu komportamentu ne’ebé ladiak, maibé sira sempre submete ba asuntu Diresaun Asuntu Estudantil hodi rezolve, tanba ho regra zero toleransia halo estudante abitua liu tan atu Pratika hahalok ne’ebé maka ladiak iha eskola.
Hanesan manorin nain, hakruuk ba regra ne’ebé fó sai husi Ministériu Edukasaun, maibé regra hirak ne’e mós hafasil estudante sira atu pratika asaun ne’ebé maka ladiak, hanesan utiliza linguajen la apropriadu, halo violensia iha eskola, tamba hotu-hotu hatene estudante mai husi ambiente ne’ebé diferente no sira-nia parte sempre fó deit sansaun ne’ebé maka Kaman no dalaruma estudante sira la kumpre tan, tanba sira hatene katak mestre ka manorin na’in sira sei la halo buat ida ba sira tanba buat hotu ne’ebé manorin na’in sira halo ne’e konsidera hanesan violénsia.
“Bá ha’u nia prinsípiu, ami hanesan manorin na’in ne’e tenke hakruuk ba regra ne’ebé mak iha, tuir lolos regra ne’e fasilita no tulun estudante sira, maibé labarik sira ultrapasa tiha ka kontra tiha regra, no bainhira mestre sira hirus ka baku atu hanorin, estudante sira diretamente halo keixa hasoru manorin na’in sira, tanba ne’e ami labele halo buat ida. Ha’u propoin ba Minitériu Edukasasun atu kria regulamentu hodi evita estudante sira utiliza lingua la apropriadu iha arredór eskola no evita estudante sira baku malu ka insulta malu iha eskola,” nia hateten.
Manorin na’in mós husu atu inan-aman sira, ajuda forma oan sira tanba ho polítika governu nian liu husi zero toleránsia ba violénsia iha eskola halo estudante sira livre tanba mestre sira la bele fó kastigu ne’ebé todan no mais pior baku ka hirus ho lian maka’ás.
Reportajen ekipa RAFA
Escrito por RafaFM
Fundada por Nilton e Akita nos momentos difíceis pós-referendo, a Rádio Rafa nasceu como um símbolo de esperança e reconstrução em Timor-Leste. Foi a primeira rádio a surgir após a independência, reunindo jovens, espalhando alegria e dando voz a uma nova geração, mesmo quando muitos ainda viviam em casas feitas de cinzas, após a destruição provocada pela violência que se seguiu ao referendo de 1999, no qual os timorenses decidiram pela separação da Indonésia e pela construção de um país independente e livre.
Copyright Rafa.tl - Desenvolvido por Justweb.pt